Pelvik İnflamatuar Hastalık (PİD), fallop tüpleri ve yumurtalıkların (overler) enfeksiyonları için kullanılır. PİD, ciddi ve yaygın bir hastalıktır. PİD, başarılı bir şekilde tedavi edilmekle beraber kalıcı ve uzun dönem sorunlara da neden olabilmektedir.
PİD NEDENLERİ
PİD, çeşitli mikroorganizmalar tarafından oluşturulabilir. En çok cinsel geçişli hastalıklardan kaynaklanır. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların (CYH) ensık nedeni gonore ve klamidya adlı iki bakteridir. Tedavi edilmediği zaman bu bakteriler cinsel geçişli hastalığa (CYH) ve dolayısı ile PİD’e neden olurlar. PİD, uzun dönemde ciddi sorunlara neden olmaktadır. Örneğin infertilite (kısırlık), dış gebelik ve uzun süreli pelvik ağrı.
PİD, kadınların beşte birinde infertiliteye neden olmaktadır. Bir kadın ne kadar sıklıkta ve şiddette PİD geçirirse infertilite riski o kadar artar. PİD, fallop tüplerinin iç dokusunda hasar oluşturur ve bu hasar da tüpleri bloke ederek infertiliteye sebep olur. Hasarlı tüp yumurtanın rahim (uterus) içine ulaşmasını engelleyerek dış gebeliğe neden olabilir.
KİMLER RİSK ALTINDA ?
PİD, ensık genç kadınlarda görülür , ama yine de cinsel olarak aktif olunan herhangi bir yaşta görülebilir. PİD risk faktörleri şunlardır:
- Gonore ve klamidya hastalığı olan kadınlar
- Birden fazla partneri olan kadınlar
- Partnerlerinin de başka partneri olan kadınlar
- Geçmişte PİD geçirmiş olan kadınlar
- Sıkça vajinal yıkama yapan cinsel aktif kadınlar
BELİRTİLER
PİD, şiddetli veya hafif belirtiler oluştursa da kadın üreme organlarında ciddi hasarlar oluşturabilir. Eğer şu belirtilerden herhangi biri varsa en kısa zamanda mutlaka doktorunuza başvurun:
- Anormal vajinal akıntı
- Karnın alt veya sağ üst kısmında kısımlarında ağrı
- Anormal adet kanaması
- Ateş ve halsizlik
- Ağrılı idrar yapma
- Bulantı ve kusma
- Ağrılı cinsel ilişki
Herşeye rağmen bu belirtilerden birinin olması PİD olduğunuz anlamına gelmez. Başka bir hastalığın belirtisi de olabilir.
TANI
PİD zor teşhis edilir. Bunun nedenlerinden biri etkilenen organların zor muayene edilmesi, diğeri ise belirtilerin diğer birçok hastalıkla ( apendisit veya dış gebelik gibi ) benzerlik göstermesidir. Rahim ağzından örnek alarak gonore ve klamidya enfeksiyonu araştırılabilir. Kan testleri de yapılabilir.
TEDAVİ
PİD, tedavi edilebilir. Erken tedavi önemlidir ve kısırlık gibi problemleri önleyebilir. Buna rağmen, enfeksiyon tedavi edilse bile uzun dönem problemler devam edebilir.
PİD, öncelikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Çoğu olguda antibiyotikler tek başına enfeksiyonu yok edebilir. PİD genellikle birden fazla bakteri ile oluşturulmakta ve tek bir antibiyotik tüm bakteriler için yeterli olmamaktadır. Bu nedenle birden fazla antibiyotik reçete edilmektedir. Antibiyotikler ağızdan verilebileceği gibi enjeksiyon şeklinde de olabilir. İilaçlar enfeksiyonun kaybolduğundan tam olarak emin olmak için 14 güne tamamlanmalıdır.
Tedaviye başladıktan 2-3 gün sonra doktorunuz sizi tekrar gözden geçirecektir. Eğer durumunuzda iyileşme yoksa hastaneye yatırılarak tedavi edilmeniz gerekebilir. Aşağıdaki durumlarda da hastanede tedavi gerekir:
- Ayırıcı tanı yapılamıyorsa (apandisit, dış gebelik gibi)
- Gebelik mevcutsa
- Antibiyotik tedavisinin damardan verilmesi gerekiyorsa
- Bulantı-kusma veya yüksek ateş varsa
- Apse varsa
Eğer belirtiler devam ediyorsa veya apse gerilemiyorsa cerrahi müdahale gerekebilir.
Ayrıca partner tedavisi de yapılmalıdır. PİD li hastaların partnerlerinde gonore ve klamidyal enfeksiyonu olabilir. Bu kişilerde de belirti olmadan enfeksiyon olabilir. Tekrar PİD riskini azaltmak için partner de mutlaka kontrol ve gerekirse tedavi edilmelidir.
KORUNMA
Cinsel yolla geçen hastalık ve PİD den korunmak için; sadece sizinle ilişkisi olan ve cinsel yolla geçen hastalığı olmayan, sağlıklı tek bir partneriniz olsun. Her cinsel ilişkide kondom kullanın. Doğru kullanıldığı zaman kondom cinsel yolla geçen hastalıklardan koruyucu olacaktır.
Eğer cinsel yolla geçen hastalık veya PİD’ niz olduğunu düşünüyorsanız hemen doktorunuza başvurun.
Sonuç olarak;
PİD, sağlığınızı tehdit edebilir ve infertiliteye neden olabilir. Bununla birlikte, korunulabilir ve tedavi edilebilir. Eğer PİD belirtileriniz varsa, hemen doktorunuza başvurun. Tedavi görüyorsanız, mutlaka doktorunuzun tavsiyelerine uyun. Tedaviyi tam olarak bitirin ve kontrol için tekrar doktorunuzu görün. Ayrıca, tekrar enfeksiyondan korunmak için, tedavi edilmemiş cinsel yolla geçen hastalığı olan kişi ile ilişkide bulunmayın.