Gebelik yazılarıAylin Totan
Hamilelikte Ultrason Neden Yapılır
Obstetrik ultrasonografi gebelik takiplerinde çok yüksek frekanslı ses dalgaları ile yapılan incelemeye verilen isimdir. Son derece önemli ve vaz geçilmez bir muayene aracıdır. Günümüzde kullanılan gerçek zamanlı, yani bebeğin hareketlerinin de izlenebildiği ultrasonografi cihazları ile anne karnındaki bebeği daha detaylı inceleme imkanına sahibiz
Ultrasonografinin anne karnındaki bebek üzerine olumsuz etkisini gösteren bir veri yoktur ve gebelik döneminde güvenle uygulanır.
Gebelikte ultrason Ne Zaman Yapılır?
Ultrasonografi fetusun değerlendirilmesinde güvenli, etkili bir yöntemdir. Gebelikte ultrasonografinin ana kullanım amaçları şunlardır:
- Gebeliğin tanısı
- Gebelik haftasının saptanması
Özellikle gebeliğin ileri dönemlerinde bebeğin gelişiminin değerlendirilebilmesi için erken dönemlerde (12. veya 22. haftalardaki) yapılan ultrasonografik yaş tayinleri son derece önemli ve yararlıdır.
Bebeğin Kalp Atışlarının Değerlendirilmesi
Özellikle erken gebelik döneminde anne karnında bebek ölümleri daha sık görülür. Bu durumun ayırt edilebilmesi önemlidir. 7 hf lık bir gebelik saptandığında kalp atışlarını tesbit etmek gerekir. Bununla birlikte, boş gebelik(anembrıonık gebelik), mol gebeliği (üzüm gebeliği) veya dış gebelik tanıları da gene aynı dönemde yapılan değerlendirmelerle anlaşılabilir.
Bebeğin Gelişiminin Değerlendirilmesi
Anne karnındaki bebeğin değerlendirilmesi çeşitli ölçümler yapılarak gerçekleştirilir. Bunlar kafa çapları ölçümü, uzun kemiklerin ölçümü ve karın-baş çevrelerinin ölçümüdür.
Bebeğin Ağırlığının Tahmin Edilmesi
Yapılan ölçümler doğrultusunda bebeğin yaklaşık ağırlığı saptanabilir. Değişik faktörlerin etkisi ile yanılma payı vardır. Tahmini kilo bize bebeğin gelişimi ve doğum şekli hakkında bilgi verebilir.
Plasentanın Yerinin Saptanması
Plasenta bebeğin eşi denen organ anneden bebeğe kan iletiminin sağlandığı son derece önemli bir organdır. Bu organa ait anormal yerleşim ve gelişimlerin doğum öncesinde bilinmesi son derece önemlidir.
Amniyon Sıvısı Hastalıkları
Bazı durumlarda bebeğin içinde bulunduğu kese içindeki sıvı miktarı( Bu sıvının çok büyük bir kısmı bebeğin idrarından oluşur) bebeğin durumu hakkında bize fikir verir.
Fetal Anomalilerin Saptanması
Özellikle 22 hafta civarında yapılan ultrasonografik değerlendirmede bebekte ortaya çıkması muhtemel anormal gelişim bozuklukları değerlendirilir.Bazı kafa içi anomaliler ,böbrek ve iskelet sistemini etkileyen patolojıler ilerleyen haftalarda saptanır.
Bebeğin İyilik Halinin Değerlendirilmesi
Özellikle gebeliğin son aylarında bebeğin anne karnındaki hareketleri, solunumu, kas gerginliği(tonus) ve sıvı miktarı değerlendirilerek bebeğin durumu, anne karnında sıkıntıda olup olmadığı değerlendirilir.
Erken Doğum Riskinin Tahmin Edilmesi
Erken doğum riski taşıyan anne adaylarında rahim ağzı(servıks) uzunluğu değerlendirilir. Vajinal yol ile ultrason yapılması gerekebilir.
Plasental akımların değerlendirilmesi
Anneden bebeğe kan akımındaki direnci ölçen Doppler değerlendirmesi ile bebeğin sıkıntıda olup olmadığı anlaşılır.
- Bebeğin cinsiyetinin saptanması
- Prenatal girişimler sırasında
Amniosentez denen bebeğin cevresindeki sıvıdan örnek alınması işlemi için yada erken gebelik döneminde plasenta dokusundan örnek alınması için ultrasonografi gerekli bir yöntemdir.
Diğer uygulamalar
- Bebeğin pozisyonunun saptanması
- Eşlik eden yumurtalık kisti yada myom gibi organ hastalıklarının saptanması ve değerlendirilmesi
